Internet daje ogrom możliwości wszystkim jego użytkownikom. W tym markom, które promują swoje produkty lub usługi w mediach społecznościowych. Sposobów promocji jest wiele – jednym z nich może być organizacja konkursu z nagrodami. Trzeba jednak umieć rozróżnić konkurs od loterii, bo skutki ich pomylenia mogą być dla nas nieprzyjemne.
Konkurs wymaga od uczestników pewnego zaangażowania, w przeciwieństwie do loterii. Loteria wydaje się być bardzo wygodna. Szczególnie w porównaniu do wartości nagród, jakie uczestnicy mają szansę wygrać.
Warto jednak pamiętać, że organizacja zarówno konkursu jak i loterii w social mediach podlega regulacjom prawnym niezależnie od tego, przez kogo jest organizowany. A nieprzestrzeganie prawa – jak w każdym przypadku – wiąże się z konsekwencjami.
Jak zorganizować legalny konkurs na Instagramie?
A może będzie łatwiej, jeśli zaczniemy od tego, czego nie powinno się robić, organizując konkurs na Instagramie? Niestety, najpopularniejsze praktyki są jednocześnie najgorszymi. Nie tylko powodują, że rozstrzygnięcie konkursu może być niesprawiedliwe, ale przede wszystkim są niezgodne z prawem i narażają organizatora na przykre konsekwencje.
Jakie są najczęstsze błędy popełniane podczas organizacji konkursów na Instagramie?
- organizowanie loterii bez zezwolenia pod pozorem konkursu (losowanie nagród wśród uczestników) lub brak klarownych reguł wyłaniania zwycięzców,
- rezygnacja z organizacji w trakcie trwania konkursu lub fikcyjność konkursu,
- brak informacji o nagrodach, ich wartości i sposobie rozliczenia podatku,
- niezgodność z zasadami platformy, na której organizowany jest konkurs,
- brak klauzul informacyjnych.
Dziś skupimy się na punkcie pierwszym, czyli organizacji nielegalnej loterii. Jeśli bowiem śledzisz newsy z kraju, możesz zastanawiać się, jak zorganizować legalną loterię internetową, skoro nawet loteria zaakceptowana przez Izbę Administracji Skarbowej może okazać się… nielegalna.
To właśnie zarzut o organizację nielegalnej loterii pojawił się w sprawie znanego youtubera, który w rzeczywistości zgłosił swoją loterię i uiścił opłatę wysokości 10% wartości wszystkich nagród.
Psst! Chcesz zorganizować legalny konkurs na Instagramie?
Skorzystaj ze Wzoru Regulaminu Konkursu na Instagramie i śpij spokojnie!
Loteria internetowa – jak przebiegają gry losowe?
Zacznijmy jednak od tego, czym w ogóle są gry losowe, czyli rodzaj gier, do których możemy zaliczyć loterie internetowe?
Zgodnie z artykułem 2. ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, „Grami losowymi są gry, w tym urządzane przez sieć Internet, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku”.
Artykuł 3. tej samej ustawy mówi natomiast, że organizowanie gier losowych, do których zaliczane są loterie internetowe, jest dozwolone wyłącznie na podstawie koncesji, zezwolenia lub dokonanego zgłoszenia.
Oznacza to, że każdy konkurs, w którym zwycięzca wyłaniany jest za pomocą losowania, powinien zostać zgłoszony do Izby Administracji Skarbowej. Jeśli konkurs nie został zgłoszony lub organizator nie posiada koncesji, to taki „konkurs” jest organizowany nielegalnie.
Aby uzyskać zezwolenie na zorganizowanie loterii internetowej lub innej gry losowej, należy uregulować opłatę wysokości 10% wartości wszystkich nagród do Urzędu Skarbowego. Karą za nielegalne organizowanie loterii jest 5-krotność opłaty za wydanie koncesji lub zezwolenia – minimum 18 410,75 zł.
Jak wspomniałam wyżej, z doniesień medialnych wynika, że znany youtuber dokonał takiej płatności. Mimo to został oskarżony m.in. o zorganizowanie nielegalnej loterii internetowej. Dlaczego?
Rodzaje loterii
Zanim przejdziemy do omówienia przykładu, musimy krótko omówić rodzaje loterii. Możemy wyróżnić:
- loterie fantowe, w których – po zakupieniu losu lub innego dowodu udziału w grze – do wygrania są wyłącznie nagrody rzeczowe, a dochód z gry jest przeznaczony na cel dobroczynny;
- loterie pieniężne, w których uczestniczy się przez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, a nagrody są wyłącznie pieniężne;
- loterie promocyjne, w których udział jest nieodpłatny, ponieważ uczestniczy się w nich przez nabycie towaru lub usługi, a nagrody mogą być zarówno rzeczowe, jak i pieniężne;
- loterie audiotekstowe, w których można wziąć udział poprzez nawiązanie płatnego połączenia lub wysłanie wiadomości tekstowej za pośrednictwem publicznej sieci.
Czy loteria internetowa z zezwoleniem może okazać się nielegalna?
I tutaj przechodzimy do konkretnego problemu, czyli przypadku youtubera.. Teoretycznie jego ostatnia loteria internetowa, która odbyła się w niedzielę 13 października była zgłoszona, opłacona i zorganizowana legalnie. Więc w czym problem?
W tym przypadku losy na loterię można było otrzymać w zamian za zakup jednego z czterech e-booków. Ceny wirtualnych produktów wahały się od 39 zł do 199 zł, a za zakup pojedynczego e-booka można było otrzymać – w zależności od jego wartości – od 1 do 10 losów.
Omawiana loteria internetowa była loterią promocyjną, w której przy zakupie e-booka, czyli produktu cyfrowego, otrzymywało się losy. Pojawiła się jednak wątpliwość, czy aby na pewno została ona prawidłowo sklasyfikowana. Zdaniem wielu osób, należy rozważyć taką nowelizację ustawy hazardowej, która rozszerzałaby lub zmieniała definicję loterii audioteksowej, w taki sposób żeby pomieściła loterie w których zakup produktu zmierza wyłącznie do uzyskania losu (tylko w teorii darmowego).
Problemem okazał się fakt, że klienci nie kupują e-booków dla samego posiadania e-booka, a przy okazji mogą wziąć udział w loterii. Tutaj zadziałało to w drugą stronę: odbiorcy chcieli wziąć udział w loterii, więc zaczęli kupować e-booki – nawet po kilka czy kilkanaście sztuk identycznych produktów elektronicznych – aby kupić losy. Celem zakupu nie był sam produkt, lecz dołączona do niego możliwość wzięcia udziału w loterii internetowej. Dodatkowo sprzedaż ogromnej liczby e-booków mogłaby dać zarobek, od którego sporej części nie trzeba będzie zapłacić podatku.
Sprawa youtubera jest w toku i na jej rozwiązanie będziemy musieli jeszcze trochę poczekać. Może się okazać, że zostanie oczyszczony z zarzutów. To jednak dobra okazja, aby przeanalizować własne działania i zaplanować organizację konkursów w taki sposób, aby nie narazić się na przykre konsekwencje, które mogą wynikać z nieznajomości lub niezrozumienia prawa.
Co będzie lepsze, konkurs czy loteria?
Jeszcze kilka lat temu co i rusz można było natknąć się na konkursy z losowaniem nagród w mediach społecznościowych. Teoretycznie brak konieczności wykonania zadania konkursowego zachęcał ludzi do zgłaszania się. A duża ilość zgłoszeń powodowała wzrost zasięgu posta konkursowego, dotarcie do kolejnych odbiorców i… jeszcze więcej zgłoszeń.
Jednak jak widać, temat loterii internetowych nie jest wcale taki prosty i nawet teoretycznie legalna gra może wywoływać kontrowersje.
Na szczęście w ostatnim czasie marki poszerzyły swoją świadomość prawną (a część poniosła po prostu konsekwencje nielegalnych działań) i o wiele częściej można natknąć się na konkursy, w których zwycięzcy są wybierani na podstawie pracy konkursowej – odpowiedzi na pytanie, przesłanego zdjęcia czy filmu.
Dlatego jeżeli dla Twoich potrzeb, formalności związane z loterią i konieczność uiszczenia opłaty to za dużo, zastanów się nad zorganizowaniem konkursu. Jak nie zorganizować loterii pod pozorem konkursu już wiesz, nie zapomnaj jednak o pozostałych kwestiach, które zapewnią Ci bezpieczeństwo prawne.
Nadal ważną, a często pomijaną przez organizatorów kwestią jest poprawny regulamin konkursu udostępniony uczestnikom już podczas ogłaszania konkursu i nie zmieniany przez cały czas trwania konkursu.
Nie wiesz, jak prawidłowo przygotować regulamin konkursu do social mediów i to powstrzymuje Cię przed organizacją? Nie przejmuj się – skorzystaj ze wzoru regulaminu konkursu na Instagram do samodzielnego uzupełnienia i organizuj legalne konkursy bez obaw!